Belediye zabıtasının tarihinin, Osmanlı ihtisab müessesesine dayandığı gerçeğinden hareket edilerek hazırlanan bu eserle, zabıtanın köklerine ışık tutuluyor. Prof. Dr. Ziya Kazıcı tarafından yazılan “Osmanlılar’da İhtisab Müessesesi” adlı kitap, esas itibariyle iki bölümden meydan geliyor. Girişte, hisbenin tarihçesi ve Osmanlı öncesi Müslüman devletlerdeki tatbikatına kısaca temas edildikten sonra, birinci bölümde müessesenin işleyişi, geçirdiği safhalar vs. gibi çalışma tarzı ile ilgili konular ele alınıyor. İkinci bölümde ise, müessesenin başında bulunan muhtesibin vazifelerine yer veriliyor ki bu, eserin en hacimli kısmını teşkil ediyor.
